ابزار بهرهبرداری از منابع اکسیژن مریخ که روی کاوشگر پشتکار نصب شده، از شرایط مختلف سربلند بیرون آمده است و به اندازهی یک درخت کوچک در سیارهی سرخ اکسیژن تولید میکند. اگر روزی انسانها بخواهند در مریخ زنده بمانند و رشد کنند، دسترسی به اکسیژن قابل تنفس یک ضرورت برای آنها خواهد بود و به همین دلیل مریخنورد پشتکار با نمایش یک فناوری جالب در مریخ، امیدها را در این زمینه افزایش داده است. ابزار علمی «ماکسی» (MOXIE) که توسط مؤسسهی فناوری ماساچوست (MIT) مدیریت میشود، برای تولید اکسیژن با استفاده از کربن دیاکسید (CO2) موجود در جو مریخ توسط کاوشگر پشتکار عازم این سیاره شد و حالا نتایج یک سال آزمایش نشان میدهد که این فناوری با قابلیت اعتماد بالایی موفق به تولید اکسیژن در روز، شب و همچنین در فصلهای گوناگون شده است. ماکسی یا «آزمایش بهرهبرداری منابع درجای اکسیژن مریخ» (Mars Oxygen In-Situ Resource Utilization Experiment) به اندازهی یک جعبهی غذاست و در سال ۲۰۲۰ همراه با مریخنورد پشتکار راهی سیارهی سرخ شد. فوریه ۲۰۲۱ (اسفند ۱۳۹۹) پس از فرود آمدن در دهانهی «جزرو» (Jezero) این آزمایش خیلی زود آغاز بهکار کرد و حدود دو ماه بعد، برای اولین بار موفق به تولید حدود ۵.۴ گرم اکسیژن از جو مریخ شد. میتوان ماکسی را نوعی گیاه با فتوسنتز مصنوعی دانست. این ابزار هوا از جو غنی از کربن سیاره میگیرد. در ادامه برای حذف آلایندهها آن را از فیلتری عبور میدهد و فشرده و سپس آن را گرم میکند. در این مرحله، یک الکترولیز اکسید جامد به صورت الکتروشیمیایی کربن دیاکسید را به کربن مونوکسید و یونهای اکسیژن تجزیه میکند. سپس این یونها از این مخلوط جدا و با هم ترکیب میشوند تا اکسیژن مولکولی یا O2 قابل, ...ادامه مطلب
طبق بررسی جامع یافتههای نخستین سال فعالیت مریخنورد پشتکار، سنگهای آتشفشانی غیرمنتظرهای در دهانهی جزرو مریخ کشف شدهاند که میتوانند کلید درک تغییرات شدید آبوهوایی این سیاره و تعیین زمان دقیق قابل سکونت بودن آن باشند. کشف سنگهای آتشفشانی مریخ در نخستین سال فعالیت مریخنورد «پشتکار» (Perseverance) ناسا، برای دانشمندان غیرمنتظره بود. آنها انتظار داشتند کاوشگر روی سنگهای رسوبی فرود آمده باشد که از گل و لای دریاچهی باستانی ۳.۷ میلیارد سال پیش، بر جای ماندهاند. «کن فارلی» (Ken Farley) استاد ژئوشیمی مؤسسهی فناوری کالیفرنیا و دانشمند مأموریت پشتکار در این زمینه گفت: «اغلبِ ما انتظار داشتیم که سنگهای تهنشین شده در دریاچه را مطالعه کنیم، و مدت زیادی طول کشید تا با این واقعیت که کف دهانه سنگهای آذرین وجود دارد، کنار بیاییم.» پشتکار ۱۸ فوریه ۲۰۲۱ (۱ اسفند ۱۳۹۹) روی مریخ فرود آمد تا دهانهی ۴۵ کیلومتری جزرو را که در گذشته میزبان یک سیستم رودخانه و دریاچه بوده است، مطالعه کند. اخترزیستشناسان امیدوارند چنین محیطی میلیاردها سال پیش دارای شرایط حیات بوده باشد. اکنون چهار مقالهی تازه که پنجشنبه ۲۵ آگوست (۳ شهریور) در نشریههای «ساینس» (Science) و «ساینس ادونسز» (Science Advances) منتشر شدند، یافتههای یک سال پشتکار را بهصورت جامع توضیح میدهند. طبق این بررسیها، ترکیب برخی از سنگهای یافت شده مانند سنگهای زیرسطحی اعماق زمین است که در آن اکسید آهن ضمن برهمکنش با آب، هیدروژن مولکولی (منبع بالقوهی انرژی برای حیات میکروبی) و هیدروکربنهایی مانند متان را تولید میکند که میتوانند بهعنوان بلوک سازندهی برخی ترکیبات پیچیدهتر حیات عمل کنند. منشا سنگهای آذرین مریخ اما به گفته, ...ادامه مطلب
در یادوارهی شهید غیوریزاده از مدیریت و صلابت این شهید به عنوان الگویی ماندگار یاد و تاکید شد: امروز محرومیت زدایی و خدمت به مردم تداوم راه شهدا است. , ...ادامه مطلب