پیغام برای آیندگان؛ متونی که از فروپاشی تمدن‌ها به‌جا ماندند

بیش از ۲۰۰۰ سال پیش، در معبدی در شهر بورسیپا در بین‌النهرین باستان یا عراق کنونی، دانش‌آموزی در حال انجام تکالیفش بود. نام او نبو کوسورشو بود و برای کار در معبد آموزش می‌دید. وظیفه‌ی او سرو نوشیدنی برای مراسم مذهبی بود از طرفی سوابق اداری را هم روی لوح‌های گلی به خط میخی می‌نوشت و سرودهای باستانی را با نسخه‌برداری از لوح‌های قدیمی، حفظ می‌کرد. این وظایف روزمره همراه با وظایف دیگر، نبو کوسورشو را به بخشی از میراث ارزشمند خواندن و نوشتن تبدیل کردند.در زمان نبوکوسورشو، ۳۰۰۰ سال از ظهور خط میخی گذشته بود. سومری‌ها این خط را ابداع کردند و از آن برای ثبت سهم غذا و نوشیدنی کارگران یا معابد استفاده می‌کردند. به مرور زمان، متون سومری پیچیده‌تر شدند و افسانه‌ها و سرودهای زیبایی را ثبت کردند. برای مثال یکی از آن‌ها به بزرگداشت خدای نوشیدنی، نینکاسی و مهارت او در خمره‌گذاری اختصاص داشت.به مرور خط سومری منسوخ شد و خط مدرن‌تر اکدی جای آن را گرفت. در این زمان، کاتب‌ها به شکلی هوشمندانه فهرست‌هایی طولانی از علامت‌ها را به هر دو زبان تولید کردند. درواقع این فهرست‌ها همان لغت‌نامه‌ها یا دیکشنری‌های باستان بودند. کاتبان با این کار می‌خواستند دانش لوح‌های قدیمی را برای همیشه حفظ کنند.نسل نبو کوسورشو که به زبان اکدی یا شاید آرامی در زندگی روزمره صحبت می‌کردند، آخرین گروهی بودند که از خط میخی استفاده می‌کردند. شاید نبو خود را صرفاً کاتبی جوان و معمولی می‌دانست که می‌خواست خط میخی را زیر سایه‌ی خیرخواهانه‌ی نبو، خدای نوشتار و کاتب جهان، برای نسل‌های بعدی حفظ کند. او با تمام باور قلبی، از لوح‌های قدیمی رونوشت برمی‌داشت. برای مثال براساس یکی از نوشته‌های او، علامت سومری با تلفظ «او» می‌تواند به معنی هدیه‌ی ازدواج یا سارق منزل باشد.او روی لوح‌ها می‌نوشت که برای «مطالعه» و به‌عنوان تمرین یا پژوهش از آن‌ها کپی برمی‌دارد و به‌عنوان یک پیشکش آن‌ها را در معبد قرار می‌داد. جی کریسوستومو، استاد تمدن‌ها و زبان‌های باستانی خاور نزدیک در دانشگاه میشیگان، به بررسی عمیق لوح‌های نبو می‌پردازد. او می‌گوید:او در حال یادگیری نوشتن و این فهرست‌ها بود و سپس آثار خود را وقف خدای نبو و معبد می‌کرد.این فهرست‌های متواضعانه که در سایه‌ی زیگورات عظیم (معبد پلکانی هرم‌شکل) نوشته شدند، عامل ماندگاری و فناناپذیری نبو کوسورشو بودند.لوح خط میخی دوزبانه، کلماتی به زبان‌های سومری و اکدی را نشان می‌دهد. کاتب‌ها چنین فهرست‌هایی را تولید می‌کردند تا اطمینان پیدا کنند لوح‌های قدیمی‌تر سومری برای همیشه قابل درک باقی می‌مانند.بسیاری از افراد آرزو دارند پیامی را بنویسند که تا هزاران سال بعد قابل خواندن باشد این پیام می‌تواند شعری زیبا برای نسل‌های آینده یا هشدار درباره‌ی خطر‌های ضایعات هسته‌ای باشد. مردمان گذشته با موفقیت پیغام‌هایی فناناپذیر یا حداقل بسیار بادوام را از خود به‌جا گذاشته‌اند.برخی از آن‌ها مثل نبو کوسورشو کلیدی را برای پی بردن به کل تمدن‌ها از خود باقی گذاشتند. پژوهشگران قرن نوزدهم بر سر رمزگشایی زبانی اسرارآمیز که در لوح‌های معابد بین‌النهرین به دست آورده بودند، رقابت می‌کردند. این لوح‌ها از معابد و مکان‌هایی به دست آمدند که تا مدت‌ها با ماسه پوشیده‌ شده بودند، بنابراین سومری‌ها واقعاً گمشده و فراموش شده بودند.چالش اصلی اینجا است که زبان سومری ارتباطی با زبان‌های شناخته‌شده‌ی دیگر ندارد؛ اما به لطف ارتباط زبان اکدی با زبان‌هایی مثل عربی و عبری، پژوهشگرها توانستند آن را رمزگشایی کنند همچنین به فهرست‌های لوحی سومری اکدی کاتبان باستان دست پیدا کردند که به‌عنوان فرهنگ لغت کاربرد داشتند.از میان لوح‌ها، یک مجموعه لوح به خاطر شرایط دست‌نخورده و متن متمایز توجه پژوهشگرها را به خود جلب کردند. این لوح‌ها به نبو کوسورشو تعلق داشتند و هنگامی که باستان‌شناس‌ها در سال ۱۸۸۰ اتاق‌های مدفون معبد بورسیپا را باز کردند، کنار برخی ستون‌ها و آجرهای شکسته کشف شدند. کریسوستومو بیان می‌کند:بخش زیادی از دانسته‌هایمان درباره‌ی سومری‌ها ازطریق نبو کوسورشو به دست آمده‌‌اند.کریسوسموتو معتقد است این کاتب جوان که در اواخر نوجوانی یا اوایل دهه‌ی بیست‌سالگی تقریباً یک چهارم رونوشت‌های شناخته‌شده از فهرست علائم دوزبانه را تولید کرده است، نقش تأثیرگذاری بر رمزگشایی‌ها دارد. برای پی بردن به نقش تأثیرگذار نبو کوسورشو می‌توان به رمزگشایی سوابق سومری سه هزار ساله به‌ویژه کاربرد چرخ و ساعت ۶۰ دقیقه‌ای در میان سومری‌ها اشاره کرد.روی‌هم‌رفته در زبان‌های مختلف بیش از یک‌میلیون خط میخی از خاور نزدیک کهن به جا مانده است و می‌توانیم آن‌ها را به‌لطف سرنخ‌های پایدار باقی‌مانده از کاتبانی مثل نبوکوسورشو بخوانیم. چه عاملی باعث بقا و معناداری این پیام‌ها در طی دوره‌ی طولانی زمانی شد؟ و چگونه می‌توانیم از این دانش برای انتقال پیغام‌های خود به آیندگان استفاده کنیم؟این لوح به خط ب نوشته شده است که پیش از ظهور الفبا، در سرزمین اصلی یونان وکرت به‌کار می‌رفت.اغلب افکار و ایده‌های انسان به ندرت تا زمان حال دوام آوردند. تاریخ مملو از ارجاع‌هایی به پیام‌های ناپدید‌شده است. این پیام‌ها نه صرفاً از نوع فردی بلکه می‌توانند زبانی کامل باشند و خاطرات جوامعی که به این زبان‌ها گفتگو می‌کردند، محو شده‌اند. برای مثال چه کسی زبان باستانی گوتی را به یاد می‌آورد؟براساس یک رسید سفالی سومری، هزاران سال پیش شخصی در ازای دستمزد یک مترجم گوتی به او نوشیدنی می‌دهد و این تنها چیزی است که درباره‌ی گوتی‌ها می‌دانیم؛ بنابراین، احساسات گوتی‌ها و پیامی که می‌خواستند به دنیا ارائه کنند برای همیشه از بین رفته است. تنها چیزی که از آن‌ها باقی‌مانده توضیحات پراکنده‌ای از زبان سومری‌ها است.علاوه‌براین ، پیغام‌هایی وجود دارند که از سال‌ها جنگ، تهاجم و بلاهای طبیعی باقی مانده‌اند. گرچه اسپانیایی‌ها کوهی از کتاب‌های تمدن مایا را نابود کردند، خط م آموزش آشپزی و مطالب جالب جدید...