صحبت های جالب سفیر روسیه در مورد نیروگاه بوشهر: «۵۰۰ میلیون یورو بدهکاری دارید!»

لوان جاگاریان سفیر روسیه در ایران یکی از جنجالی ترین سفرای کشورهای خارجی در تهران به شمار می آید و هر بار به شکلی ماجراآفرین می شود. چندی پیش بود که ادای احترام او به یکی از چهره های سیاسی روسیه که ایرانیان به خاطر قراردادهای ننگین دوران قاجار دل خوشی از او نداشتند بسیار خبرساز شد. در تازه ترین جنجال لوان جاگاریان، وی در مصاحبه ای با روزنامه شرق به ماجرای نیروگاه اتمی بوشهر، کم کاری روسیه در راه اندازی کامل این نیروگاه و بدهی چند صد میلیون یورویی ایران به روسیه بر سر این پروژه قدیمی سخن گفته است که در ادامه خواهد آمد. شما چند سال است به عنوان سفیر در ایران هستید؟ ۱۱ سال. مأموریت دوم من است. پیش از این هم پنج سال در ایران بودم. ‌از ایران و تهران خسته نشدید؟ نه خسته نشدم. منتها بعد از انتشار آن عکس با سفیر انگلیس، جنجال بدی به پا شد. من قصد توهین نداشتم و از خود شما می‌پرسم؛ چهار سال پیش یعنی سال ۲۰۱۷ همین‌جا عکسی را با سفیر پیشین انگلیس آقای «نیکولاس هاپتون» گرفتم، ولی هیچ‌کس هیچ حرفی نزد اما چرا برای آن عکس‌، ‌های‌وهوی‌ به پا شد؟ دوم اینکه آن زمان که کنفرانس تهران برگزار شد ما، آمریکا و انگلیس علیه یک دشمن مشترک یعنی «آلمان فاشیستی» جنگیدیم. چرا نیروهای شوروی و انگلیس آنجا وارد شدند؟ چون رضاخان و هیتلر روابط خیلی نزدیکی داشتند. آقای اسفندیاری رئیس مجلس وقت ایران با هیتلر ملاقات کرد. چندین بار به رضاخان هشدار دادیم که تمام همکاری‌های خود با آلمانی‌ها را قطع کنید چون خطری جدی برای باکو و مناطق نفت‌خیز ما محسوب می‌شد اما گفتند نخیر. به افغانستان هم همین‌طور فشار آوردیم. در صد بسیاری از مردم ایران به آمریکا و روسیه نگاه خوبی ندارند. به دلیل وقایع تاریخی که خودتان بهتر می‌دانید، تمامیت ارضی ایران در طول تاریخ حفظ نشده و خیلی از مواقع قول‌ها و وعده‌هایی که روسیه به عنوان یک دوست و شریک دیپلماتیک، تجاری، سیاسی، اقتصادی و نظامی به ایران داده، به وقوع نینجامیده است. برای مثال می‌توانیم به نیروگاه «بوشهر» اشاره کنیم و تاریخی به آن نگاه بیندازیم. منظورتان از نیروگاه بوشهر چیست؟ ‌با وجود قول و قرارهایی که از سوی روسیه به ما داده شده بود، هنوز این نیروگاه آن‌طور که باید به بهره‌برداری نرسیده است… من باید گلایه کنم. می‌دانید چرا؟ شما بدهکارید و برای بوشهر پول نمی‌پردازید. آقای «لاوروف» قبلا هم در گفت‌وگویی که با وزیر امور خارجه داشتند، به ایشان گفتند. ‌به‌گونه‌ای وعده‌های مربوط به آن نیروگاه عملی شده که اکنون حتی نمی‌تواند برق خود بوشهر را بدهد. اما نیروگاه بوشهر ۹ سال است کار می‌کند. ‌ولی توانایی‌اش پایین است. از مردم سطح شهر هم سؤال کنید متوجه می‌شوید که روزهای زیادی در طول سال خاموشی وجود دارد و برق در شهر نیست. شما چیزهای زیادی را نمی‌دانید و من هم نمی‌توانم جزئیات را به شما بگویم. بعضی چیزهاست که من نمی‌خواهم افشایش کنم ولی آنچه واضح و روشن است، این است که ایران چند صد میلیون یورو بدهکار ماست و پرداخت هم نمی‌کند. چطور می‌شود شما اطلاع نداشته باشید؟ ‌یعنی شما به‌طور مشخص از بدهکاری مالی ایران به روسیه خبر می‌دهید؟ بله. آقای «علی‌اکبر صالحی» که رئیس سابق انرژی اتمی بودند، چند روز پیش گفتند ۵۰۰ میلیون و خورده‌ای بدهکارند، ولی مبلغ بیش از اینهاست. با وجود این اتفاق‌ها و طبق قرارداد، ما می‌توانستیم از ایران برویم ولی نرفتیم و ماندیم. ‌به‌هرحال شرایط دوستی و رفاقت با ایران را هم باید در نظر گرفت. مثل پایگاه شکاری «همدان» که به نوعی برای استفاده هواپیماهای نظامی در اختیار روسیه قرار گرفت. می‌خواهم بگویم ایران و روسیه در شرایط اقتصادی، نظامی و تجاری فصل مشترکی با یکدیگر دارند اما این دیدگاه برای عموم مردم ناراحت‌کننده است و این تصور وجود دارد که روسیه به قول‌هایی که به ایران می‌دهد، عمل نمی‌کند. این مسئله در بحث مذاکرات خودش را نشان داد. بسیاری می‌گفتند روسیه برای اینکه ایران در وین به توافق نرسد، کارشکنی می‌کند. این دروغ است؛ چون ما همیشه در کنار ایران بوده‌ایم و اعلام کرده‌ایم اگر ایران و آمریکا به نوعی به توافق برسند، ما هم حمایتشان می‌کنیم. متأسفانه حرف‌هایی که شنیده می‌شود، ادعاهای پوچ غربی‌هاست که بعضی از ایرانی‌ها هم آن را تکرار می‌کنند. بنابراین من رسما به عنوان یک سفیر تأکید می‌کنم که اصلا به حرف آنها اعتماد نداشته باشید. هر قراردادی که بین ایران و آمریکا صورت بگیرد و به اتحادیه اروپا کمک کند، صددرصد ما هم حمایتش می‌کنیم. دوم اینکه یادتان باشد وقتی آمریکا غیرقانونی از برجام خارج شد، ما محکومش کردیم و گفتیم این اقدام غیرقانونی است اما دوستان اروپایی شما چه کار کردند؟ فقط اظهار تأسف کردند. دولت‌های غربی فقط هدفشان این است که ارزش‌های پوچ خود مانند همجنس‌بازی و چیزهای خیلی کثیف را به ایران بیاورند ولی ما مخالفت می‌کنیم. در ساختارهای بین‌المللی، ما و ایران چه درخصوص حقوق بشر و چه درخصوص مسائل دیگر از یکدیگر حمایت می‌کنیم؛ چون ما هر دو درحال‌حاضر در یک سنگر هستیم. ‌در جایی گفتید که کشورهای اروپایی قصد دارند بحث سکشوال را در ایران رواج دهند. در مقابل این حرف شما من را یاد یک توییتی منتسب به شما یا یک فرد دیگری می‌اندازد که گفته بود توریست‌های روس به دلیل الکل و حجاب به ایران نمی‌آیند. برخوردها ظاهرا متفاوت است ولی ما در نهایت ارزش‌هایی داریم که محترم هستند… نه‌ فقط ایران بلکه همه کشورهای دنیا ارزش‌های خودشان را دارند؛ پس چرا ما باید ارزش‌های دیگری را بپذیریم. درخصوص سفر روس‌ها به ایران هم من این‌گونه نگفتم. من گفتم توریست‌های روسی دسته‌جمعی به ایران نمی‌آیند. این یک هشدار برای گردشگران روس خانم بود که بدانند باید حجاب را رعایت کنند؛ چراکه ما برای قوانین داخلی ایران احترام قائلیم. برای مثال مشروب در ایران مثل کشورهای خلیج فارس ممنوع است. بنابراین من گفتم این را قبل از اینکه به ایران سفر کنید مدنظر بگیرید. مگر چیزهای غلط آموزش آشپزی و مطالب جالب جدید...