موتورهای درونسوز را انبوهی از چرخدندهها تشکیل دادهاند که هرکدام از آنها وظیفه مشخصی را برعهده دارند. ارتباط تمامی این چرخ دندهها از طریق
تسمه'>تسمهها و زنجیرها برقرار میشود که یکی از مهمترین آنها تسمه
تایم یا سامانه تسمه
تایمینگ است.
همانطور که از نام تسمه تایم مشخص است، این تسمه
زمانبندی فعالیت موتور را برعهده دارد. موتورهای درونسوز براساس چرخه چهار زمانه فعالیت میکنند و تنظیم نحوه فعالیت آنها با استفاده از این تسمه صورت میگیرد.
تسمه تایم جزئی جدایی ناپذیر از موتورهای درونسوز است که قطعات محترک را با زمانبندی دقیق به حرکت در میآورد. وجود هرگونه ایراد در تسمه تایم موجب خواهد شد تا راندمان موتور برهم بخورد و حتی مشکلات فاجعه باری را نیز برای پیشرانه اتومبیل به همراه خواهد داشت. در نتیجه لازم است تا راننده همیشه از سلامت سیستم تسمه تایمینگ اتومبیل خود اطمینان حاصل کند. در این مقاله نگاهی به سیستم تسمه تایمینگ و نحوه فعالیت آن خواهیم داشت. با ما همراه باشید.
هدف سیستم تسمه تایمینگ چیست؟
همان طور که در مقدمه مطلب اشاره کردیم، هدف سیستم تسمه تایمینگ هماهنگ کردن چرخه احتراق چهار زمانه در موتورهای درونسوز است. تسمه تایم در حقیقت اتصال بین میل لنگ و میل بادامک را هماهنگ میکند. میل لنگ با حرکت پیستونها می چرخد و میل بادامک حرکت دریچههای ورودی و خروجی را کنترل میکند.
هر سیلندر دارای سوپاپهای ورودی است که باز میشوند تا هوا و سوخت وارد محفظه احتراق شوند. هنگامی که مقدار مناسب هوا و سوخت وارد محفظه شد، میل بادامک سوپاپها را میبندد و پیستون در سیلندر به سمت بالا حرکت میکند و مخلوط سوخت و هوا را فشرده میکند. سپس شمع مخلوط را با یک جرقه منفجر و پیستون در نتیجه این انفجار مجبور میشود تا به سمت پایین سیلندر حرکت کند و میل لنگ را بچرخاند. در آن نقطه، میل بادامک باعث باز شدن سوپاپ اگزوز می شود و به گازهای خروجی تولید شده در انفجار اجازه میدهد تا از سیلندر خارج شوند و این فرآیند دوباره از نو شروع میشود.
کنترل زمان بندی تمامی این فرآیندهای کوچک برعهده تسمه تایم و چرخ دندههای آن (موسوم به پولیها) است. تک تک این فرآیندها بایستی با دقت و در زمان مختص به آن انجام شوند، در غیر این صورت امکان ترکیدن موتور وجود دارد و دردسری بزرگ گریبان سرنشینان خودرو را خواهد گرفت.
تاریخچه تسمه تایمینگ
از ابتدای صنعت اتومبیلسازی تا زمان جنگ جهانی دوم، خودروهای درونسوز از سیستم زنجیرتایم استفاده میکردند. این سیستم تایمبندی پیشرانه را به خوبی انجام میداد و معمولا نیاز به
تعویض نداشت. با این حال زنجیرتایم به روغن کاری نیاز دارد و صدای قابل توجهی تولید میکند. همچنین با گذشت
عمر موتورهای مجهز به سیستم زنجیرتایم، میزان ارتعاش این سیستمها افزایش مییافت و موجب آزار سرنشینان میشد.
سامانه تسمه تایمینگ دقیقا پس از پایان جنگ جهانی دوم و در سال 1945 معرفی شد. با این حال یک دهه طول کشید تا نخستین موتور درونسوز مجهز به سیستم تسمه تایم معرفی شود. نخستین شرکتی که تسمه تایم را به طور گسترده در خودروهایش به کار گرفت، جنرال موتورز بود. بسیاری از مدلهای پونتیاک پس از دهه 1960 به سیستم تسمه تایم مجهز شدند. پس از جنرال موتورز خودروسازان اروپایی همچون فیات و واکسهال نیز استفاده از تسمه تایم را آغاز کردند.
اما تسمه تایمینگ چه مزایایی داشت که به سرعت در صنعت خودروسازی فراگیر شد؟ تسمه تایم در مقایسه با زنجیر تایم برتریهای مختلفی داشت. نخست آنکه هزینه تولید یک تسمه پلاستیکی از یک زنجیر فلزی کمتر است. دومین مورد به سر و صدای آن مرتبط میشد. یک تسمه پلاستیکی سر و صدای خاصی تولید نمیکند و لرزش آن نیز قابل قیاس با زنجیر فلزی نیست. در نهایت تسمه پلاستیکی به روغن کاری نیاز ندارد، بنابراین تمامی ساز و کار مرتبط با روغن کاری زنجیرتایم از خودروها حذف شد. در سوی مقابل تنها ایراد تسمه تایم در مقابل زنجیر تایم، عمر و دوام آن است. تسمههای پلاستیکی عمر کوتاهتری نسبت به زنجیرهای فلزی دارند و از همین رو بایستی در فواصل کوتاهی نسبت به تعویض آنها اقدام نمود تا موتور دچار آسیب نشود.
تسمه تایم از چه جنسی ساخته میشود؟
مهمترین عضو سیستم تسمه تایمینگ، تسمه پلاستیکی و سیاه رنگی است که چرخدندههای ثابت و هرزگرد را میچرخاند. این تسمه معمولا از جنس لاستیکهای مصنوعی همچون پلی اورتان، نئوپرن یا نیتریل بسیار اشباع ساخته میشود.
از آن جایی که تسمه تایم فشار قابل توجهی را تحمل میکند، نیاز به مقاوم سازی ساختار پلاستیکی آن وجود دارد. در نتیجه شرکتهای سازنده از نوارهای تقویتکننده استحکام کششی بالا از جنس کولار، پلیاستر یا فایبرگلاس برای ایمنسازی تسمه تایم استفاده میکنند.
تسمه تایمهای تقلبی و ارزان قیمت فاقد این نوارهای تقویتی هستند، در نتیجه به سادگی و پس از مدت کوتاهی دچار پارگی یا بریدگی میشوند. نوارهای تقویت کننده مانع از گسستگی ساختار لاستیکهای تسمه در طول زمان میشوند و به همین دلیل است که یک تسمه پلاستیکی تحمل فعالیت در محدوده چندین هزار کیلومتر را دارد.
اگر یک تسمه تایم را در دست بگیرید، جنس ناهموار لبه داخلی آن را احساس خواهید کرد. لبه داخلی تسمه تایم از دندانههای ذوزنقهای یا منحنی تشکیل شده است. این دندانهها در ابعاد خاصی بریده شدهاند تا با چرخ دندههای میل لنگ و میل بادامک هماهنگ باشند.
پیشرانههایی که از سیستم تسمه تایم استفاده میکنند، معمولا خشک هستند و نیازی به روغن کاری ندارند چرا که روغن باعث خوردگی تسمههای پلاستیکی میشود. در سوی مقابل سیستم زنجیرتایم برای فعالیت صحیح خود به روغن نیاز خواهد داشت.
مشکلات تسمه تایمینگ
در حال حاضر موتورهای احتراق داخلی به دو نوع مختلف تقسیم میشوند. گونه مدرنتر این موتورها با آموزش آشپزی و مطالب جالب جدید...
ما را در سایت آموزش آشپزی و مطالب جالب جدید دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : موزیک دان ash بازدید : 80 تاريخ : پنجشنبه 31 شهريور 1401 ساعت: 11:17