نظر منتقدان درباره «فریادهای خاموش» عماد افروغ

به گزارش خبرگزاری تسنیم، مراسم رونمایی از کتاب «فریادهای خاموش: روزنگاشت تنهایی»، تألیف عماد افروغ در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد. در این مراسم عماد افروغ نویسنده کتاب،‌ حسن سبحانی اقتصاددان، محسن اسماعیلی نماینده مجلس خبرگان رهبری، سید احمد حسینی پژوهشگر در حوزه فلسفه،‌ مهدی امامی رئیس مؤسسه علمی و فرهنگی انقلاب اسلامی، مانی کلامی انسان‌شناس، علیرضا مختارپور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، حجت‌الاسلام و المسلمین محمدرضا زائری رئیس اندیشگاه فرهنگی، معاونان و مدیران این سازمان برگزار شد.مهمترین نکته کتاب افروغعلیرضا مختارپور، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، ضمن ابراز خشنودی از برگزاری این مراسم، به محتوای مجموعه هفت جلدی این کتاب اشاره کرد و گفت: مجموعه «فریادهای خاموش: روزنگاشت تنهایی» حدود دو هزار و 555 صفحه در هفت مجلد نوشته شده است که با مروری بر این مجموعه، چند نکته مهم خودنمایی می‌­کند: نکته اول اینکه اگر به «إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ» باور داشته باشیم، از مجموع مطالب این کتاب مسجل می‌شود که هدف نویسنده علاوه برثبت اندیشه‌ها و تجربیات، تلاشی برای اندیشدن به قصد اصلاح است. به عبارت دیگر هدف غایی، نوشتن خاطرات برای خود شخص و به یادگار ماندن نیست، بلکه هدف این است که در مسائل فکری و عملی و نیز ابعاد مختلف اجتماعی جامعه تفکر شود و مشکلات، شناسایی و تبیین شود تا با توجه به منابع اندیشه دینی و تجربه بشری، راه حلی برای اصلاح امور فردی و اجتماعی در جامعه گشوده شود. نکته دوم، باور عمیق نویسنده به حضور خداوند متعال است که موضوع بسیار مهمی است. با خواندن این کتاب به خوبی متوجه می شویم که در تمامی لحظات فردی،‌ اجتماعی، سخنرانی ها و جلسات مختلف و زندگی نویسنده، خدا حضور دارد و این حضور، نمایشی، یا تصنعی و به عنوان ابزاری صرفاً برای رنگ آمیزی کتاب نیست. بنابراین در جای جای کتاب، نسبت نویسنده و روابط او با خدا احساس می‌شود و بر اساس این اعتقاد و رابطه انسان و خداست که می‌نویسد، انتقاد می‌کند، فریاد می‌کشد، گله می‌کند و نظر می‌دهد؛ به همین دلیل حضور خداوند، یک عامل مؤثر است.رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در ادامه درباره شرح جزئیات زندگی روزمره نویسنده افزود: سومین نکته مربوط به بیان جزئیات فعالیت روزانه یک اندیشمند، متعهد، مسئول و دغدغه‌مند است. ممکن است ظاهربینان بگویند که بیان این مسائل و مکالمه با بقال، نانوا، تعمیرکار و راننده چه ضرورت و اهمیتی دارد؟ اما زمانی که این کتاب خوانده می‌شود، یک تصویر و بُعد واقعی از زندگی نمایان می‌شود و همین باعث می‌شود که اندیشمند، خود را برتر از مردم و جدای از مردم نبیند، خود را تافته جدا بافته از مردم نداند و دائماً افکار و رفتار خود را در این مواجهه‌ها ارزیابی کند.به گفته وی؛ نکته بعدی این است که وقتی جزئیات زندگی بیان می‌شود، شما می‌توانید متوجه شوید که آیا شکاف و درّه عمیقی بین فکر، نظر و عمل این متفکر و نویسنده وجود دارد یا خیر؟ یعنی آیا او همانطور که زیست می‌کند، می‌اندیشد؟ا گر معتقد به اخلاق است باید این اخلاق را در زندگی و رفتار او با خانواده، دوستان و سایر افراد جامعه دید. در این زمینه شکافی دیده نمی‌شود؛ به گونه‌ای که عمل منطبق با اندیشه است.روشنفکرِ مسئولِ متعهدِ حاضر در صحنه جامعه مختارپور با بیان این مطلب که گفتار صادقانه افکار، احساسات عمیق نویسنده و پرهیز از سانسور، مصلحت‌اندیشی یا ریای معکوس، نکته دیگر این اثر است، اضافه کرد: ریا در نگاه نخست این است که فرد اعتقادی به عملی که انجام می‌دهد، ندارد. اما فعلی را برخلاف اعتقاد خود با اهداف مختلف انجام می‌دهد که این نوعِ ریا مشهور است. نوع دیگرِ ریا در نقطه مقابل قرار دارد که به آن ریای معکوس می‌گویند و در قرون قبلی بین عرفا رواج داشته است. مثلاً برای اینکه مردم آنها را متقی ندانند، حتی در مواقعی تظاهر به فسق می‌کردند. در آثار استاد شهید مطهری آمده است که شربت را در شیشه مسکرات می‌ریختند تا مردم تصور کنند این افراد در حال استفاده از مسکرات هستند و جامعه به آنها روی نیاورد یا اعمالی را انجام می‌دادند که مردم از آنها بیزار شوند. اما نوع دیگری از ریا نیز وجود دارد که خنثی است. به این معنا که شخص سعی می‌کند اعتقاد خود را در عمل نشان ندهد و رفتاری خنثی داشته باشد؛ درحالی که فردی بسیار معتقد است. در کتاب «فریادهای خاموش: روزنگاشت تنهایی» مجموعه تصاویر صادقانه و واقعی آمده است و هرآنچه که اتفاق افتاده - خوب یا بد و درست یا غلط - بیان شده است. بنابراین موضع دکتر افروغ صادقانه، منتقدانه و واقعی است.ارائه سبک مطالعه در زندگی به صورت غیرمستقیموی با تأکید بر مطالعات مفید این نویسنده، یکی از فواید مطالعه این مجموعه را دست یافتن به یک سبک مطالعه دانست و گفت: یکی از ویژگی‌های برجسته این کتاب، این است که مطالعات نویسنده به خوبی دیده می‌شود و اثر مطالعه را در تار و پود مجموعه می‌توان دید. یکی از آموزش‌های این کتاب به طور غیرمستقیم، ارائه سبک مطالعه است. طرح این موضوع که چگونه کتاب بخوانیم و چگونه از محتوای کتاب در رفتار، افکار، ارزیابی، بیان و غیره خود استفاده کنیم، به ویژه برای جوانان بسیار اهمیت دارد. اهمیت این مبحث که برای تهیه یک مجموعه باید تعداد قابل توجهی کتاب خوانده شود و این آثار معرفی و ارزیابی شود، از اهمیت و ارزش بالایی برخوردار است.مختارپور با اشاره به تنوع مطالعات افروغ ادامه داد: در جلد هفتم این اثر، مطابق نمایه، 36 کتاب ارزیابی شده است و این کتاب‌ها متنوع است. به گونه‌ای که هم نام کتاب «نهضت حسینی در پرتو قرآن» دیده می شود و هم کتاب تحلیل فیلم، کتاب فلسفه سیاسی صدرالمتالهین و غیره و اینگونه نیست که نویسنده خود را به تخصصی مربوط به یک رشته خاص محدود کرده باشد. البته برخی کتاب‌ها در برخی از مجلدات سیطره دارند، در این کتاب نهج‌البلاغه چنین نقشی دارد. نهج‌البلاغه و آموزش آشپزی و مطالب جالب جدید...