وحشتناک‌ترین بیماری های همه گیر در تاریخ؛ از ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح تا به امروز

امروز به بررسی تعدادی از وحشتناک‌ترین بیماری های همه گیر در تاریخ بشریت می پردازیم. اگر فکر می کنید کووید 19 مرگبارترین پاندمی تاریخ است، مطالعه این متن شما را شگفت زده خواهد کرد!با نگاه به تاریخ می‌توان اپیدمی‌ها و پاندمی‌های وحشتناکی را یافت که تمدن‌های قدرتمندی را به زانو درآورده و با از بین بردن میلیون‌ها نفر، کل حیات یک منطقه را تهدید کرده‌اند. با این که بسیاری از این بیماری‌های خطرناک هنوز هم بشر را تهدید می‌کنند، اما به لطف پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیک انسان، این دسته بیماری ها امروز مرگ و میر بسیار کمتری را نسبت به قبل رقم می‌زنند.در ادامه به بررسی تعدادی از مرگبارترین بیماری های همه گیر در تاریخ می‌پردازیم که حیات انسان را از زمان‌های ماقبل تاریخ تا به امروز تهدید کرده‌اند.اپیدمی مرگبار چین – 3000 سال قبل از میلاد مسیححدود 5000 هزار سال پیش، یک اپیدمی وحشتناک تقریبا تمامی سکنه یک روستا در چین را از بین برد. جسد کشته‌شدگان این بیماری وحشتناک درون یک خانه سوخته پیدا شد. با اینکه این بیماری تقریبا تمامی گروه‌های سنی را درگیر کرد، اما نوجوانان، جوانان و میان‌سالان بیش از بقیه در معرض این بیماری قرار داشتند.این روستا اکنون به سایتی باستان‌شناسی به نام هامین مانگا تبدیل شده که یکی از بهترین مراکز مطالعات ماقبل تاریخ در شمال چین به شمار می‌رود. بررسی‌های باستان‌شناسی و انسان‌شناسی بر روی این سایت حاکی از این است که اپیدمی مورد بحث خیلی سریع رخ داده بود؛ به طوری که حتی فرصت برای به خاک سپردن جان‌باختگان نیز فراهم نبود. علاوه بر این، پس از شیوع بیماری در این روستا هیچ کس در آن ساکن نشد.پیش از کشف سایت هامین مانگا، قبر دسته جمعی دیگری مربوط به بازه زمانی مشابه در سایت میائوزیگو در شمال شرق چین پیدا شد که گویای گسترش پاندمی مورد بحث در تمام این منطقه بوده است.طاعون آتن – 430 سال پیش از ملاد مسیحکمی پس از آغاز جنگ آتن و اسپارتا حدود سال 430 پیش از میلاد، اپیدمی وحشتناکی در میان مردم آتن شکل گرفت که حدود پنج سال به طول انجامید. برخی مورخان تلفات این اپیدمی را حدود صد هزار نفر توصیف می‌کنند. توسیدید، تاریخ‌نگار یونانی، این اپیدمی را چنین توصیف کرد:افرادی که در سلامت کامل قرار داشتند به یکباره با تب شدید؛ التهاب و قرمز شدن وحشتناک چشم و گلو و خونریزی شدید از مناطق نامعمول روبرو شدند و به طرز دردناکی جان سپردند.دانشمندان هنوز بر سر ماهیت بیماری شکل‌دهنده این پاندمی بحث دارند و برخی بیماری‌ها اعم از حصبه و ابولا را محتمل دانسته‌اند. در عین حال دسته بزرگی از مورخین اعتقاد دارند که ازدحام بیش از حد جمعیت در اثر پناه گرفتن مردم به درون شهر باعث ایجاد پاندمی شده بود. علیرغم شیوع این پاندمی، نبرد آتن و اسپارتا تا حدود سال 404 پیش از میلاد و تسلیم شدن کامل آتن ادامه یافت.آبله رومی – 180 الی 165 سال پیش از میلاد مسیحزمانی که سربازان روم باستان از نبرد برگشتند، به جز پیروزی، بیماری سختی را نیز با خود به خانه آوردند. این بیماری وحشتناک که بسیاری مورخان آن را آبله می‌دانند باعث مرگ بیش از پنج میلیون نفر در امپراطوری روم شد و آن را به یکی از وحشتناک‌ترین بیماری های همه گیر تاریخ تبدیل کرد.عده‌ای از تاریخ‌نگاران معتقدند که آبله رومی نخستین بار با بازگشت سربازان رومی از نبرد با پارت‌ها به این قلمرو وارد شد. این اپیدمی همچنین باعث به پایان رسیدن صلح رومی‌ها و بروز اتفاقات عجیب پس از آن شد. این صلح از سال 27 پیش از میلاد تا 180 پس از میلاد مسیح ادامه داشت؛ اما از بین رفتن آن باعث بروز هرج و مرج فراوان در این امپراطوری بزرگ شد. پس از رخ دادن این اپیدمی بزرگ، مسیحیت در میان رومیان به محبوبیت زیادی رسید.همه‌گیری سیپریان – سال 250 الی 271 میلادینامگذاری این اپیدمی به خاطر کشیشی به نام سنت سیپریان انجام شد که آن را نشانه‌ای از پایان دنیا می‌دانست. این بیماری به حدی کشنده بود که تنها در یک روز پنج هزار نفر به خاطر ابتلا به آن از بین رفتند!در سال 2014 گروهی از باستان‌شناسان قبرهای دسته‌جمعی مربوط به قربانیان این اپیدمی را در حالی پیدا کردند که در میان لایه‌های ضخیمی از لیمو پیچیده شده بودند. لیمو در گذشته به عنوان یکی از ضدعفونی‌کننده‌های قوی شناخته شده و استفاده فراوانی داشته است. البته به عقیده این باستان‌شناسان تنها بخشی از قربانیان این همه‌گیری در لایه‌های لیمو مدفون شده و دسته بزرگ‌تری از آن‌ها به صورت گروهی سوزانده شده بودند.منبع شکل‌گیری این همه‌گیری هنوز به طور دقیق مشخص نیست. سنت سیپریان این بیماری را همراه با برون‌روی شدید و درد وحشتناک در ناحیه دهان توصیف کرده است.همه‌گیری ژوستینیان – سال 541 و 542 میلادینقطه شروع افول امپراتوری بیزانس (روم شرقی) یکی از وحشتناک‌ترین بیماری های همه گیر تاریخ بود که حوالی سال 541 میلادی گریبانگیر این تمدن شد. البته این بیماری پس از اوج‌گیری به کرات تکرار شد و بر اساس اسناد تاریخی بالغ بر 10 درصد جمعیت کره زمین را از بین برد!این همه‌گیری در دوره امپراتور بزرگ روم شرقی، ژوستینیان رخ داد که در بین سال‌های 527 تا 565 میلادی حکومت می‌کرد. تحت فرمانروایی او، بیزانسی‌ها به اوج قدرت رسیده و قلمرو خود را از از خاورمیانه تا اروپای غربی گسترش دادند. او همچنین مسجد پرشکوه حاجی صوفیه را نیز در مرکز فرمانروایی خود، استانبول، بنا کرد.البته با این که همه‌گیری وحشتناک مورد بحث در دوره فرمانروایی ژوستینیان رخ داد، بیزانسی‌ها توانستند از آن جان سالم به در ببرند. با این وجود قدرت و شکوه امپراتوری روم شرقی پس از این همه‌گیری کاهش یافت و افول آن‌ها آغاز شد.مرگ سیاه – سال 1346 تا 1353 میلادیمرگ سیاه از آسیا به اروپا رفت و در مسیر خود چیزی جز ویرانی به بار نیاورد. برخی معتقدند این بیماری حدود نیمی از جمعیت اروپا را از بین برد! یک باکتری تحت نام Yersinia pestis که از طریق کک و برخی جوندگان آلوده منتقل شده و هم اکنون منق آموزش آشپزی و مطالب جالب جدید...